ไขข้อข้องใจเกี่ยวกับ อุบัติเหตุ Accident อุบัติการณ์ Incident หมายถึงอะไร

อุบัติการณ์ Incident คืออะไร ? ทำไมคนในวงการ จป. ต้องรู้ ?

ในการทำงานภาคอุตสาหกรรม หลาย ๆ ครั้งที่มักจะเกิดอุบัติเหตุ หรือเหตุการณ์ที่ไม่ได้คาดการณ์ไว้ล่วงหน้าและไม่ได้คิดว่าจะเกิด และหลาย ๆ ครั้งเช่นกันที่ส่งผระทบต่อการทำงาน หรือผู้ปฏิบัติงานได้รับความบาดเจ็บจากการทำงาน ซึ่งในการทำงานในภาคอุตสาหกรรมนั้นจะต้องมีคำศัพท์ที่ใช้ในวงการนี้โดยเฉพาะ เพื่อระบุสาเหตุ ประเภทของอุบัติเหตุ และผลกระทบของอุบัติเหตุได้ง่ายขึ้น 

วันนี้เราจะมาเล่าให้ฟังเกี่ยวกับ Incident ว่ามีกี่รูปแบบ มีอะไรบ้าง และมีอะไรที่เกี่ยวข้องบ้าง 

อุบัติการณ์ Incident คืออะไร ? 

อุบัติการณ์ Incident คือ เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยไม่ได้วางแผนล่วงหน้า เกิดขึ้นโดยที่ไม่ได้คาดการณ์ไว้ล่วงหน้าและไม่ได้คิดว่าจะเกิด โดย Incident ใช้สำหรับการระบุเหตุการณ์ที่ไม่ได้ส่งผลกระทบร้ายแรง หรือไม่ได้ส่งผลกระทบอะไรเลย ต่อทั้งตัวงานและตัวผู้ปฏิบัติงานเอง 

แม้ว่า Incident จะใช้ในการระบุเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นแล้วไม่ส่งผลเสีย หรือ เกือบเกิด แต่หากปล่อยไว้โดยไม่ได้รับการแก้ไข หรือปล่อยให้เกิดขึ้นในระยะยาว ก็มีโอกาสที่จะเกิดความเสียหายขึ้น และเราจะเรียกเหตุการณ์นั้นว่า อุบัติเหตุ Accident

หลาย ๆ คนมักจะเข้าใจผิดว่า Incident คือ อุบัติเหตุ แต่ความจริงแล้วไม่ใช่ เพราะอุบัติเหตุเราเรียกว่า Accident และอุบัติเหตุจะต้องสร้างผลกระทบในด้านลบต่อตัวงาน หรือผู้ปฏิบัติงานทันทีที่เกิดขึ้น ซึ่ง Accident ก็เป็นผลกระทบจากการเกิด Incident แล้วไม่ได้รับการแก้ไขอย่างถูกต้อง หรือไม่ได้รับการปรับปรุงนั่นเอง

ตัวอย่าง Incident 

• ผู้ปฏิบัติงานลืมล็อคประตูโรงงาน จนทำให้มีความเสี่ยงที่ในอนาคตจะถูกขโมย
• ผู้ปฏิบัติงานลืมปิดหลอดไฟหลังจากไม่ใช้แล้ว ซึ่งทำให้มีโอกาสเสี่ยงที่จะเกิดไฟฟ้าลัดวงจรเนื่องจากหลอดไฟบางชนิดไม่ได้ถูกออกแบบมาให้เปิดตลอด 24 ชั่วโมง
• ผู้ปฏิบัติงานลืมสับคัทเอาท์ก่อนซ่อมแซมเครื่องใช้ไฟฟ้า จนอาจจะทำให้เกิดไฟช็อตระหว่างการซ่อมได้ 
• ผู้ปฏิบัติงานจอดรถในบริเวณไซต์ก่อสร้าง ที่มีความเสี่ยงว่าจะมีสิ่งของหล่นลงมาจากไซต์ก่อสร้าง 

อุบัติเหตุ Accident คืออะไร ? 

อุบัติเหตุ Accident คือ เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นโดยไม่ได้วางแผนไว้ล่วงหน้า ไม่ได้คิดว่าจะเกิด ไม่ได้ตั้งใจให้เกิด ไม่ได้คาดการณ์ไว้ล่วงหน้า และเมื่อเกิดขึ้นแล้วส่งผลกระทบด้านลบต่อตัวงาน ผู้ปฏิบัติงาน เกิดความสูญเสีย สูญหาย เสียหาย ไม่ว่าจะเล็กน้อย ปานกลาง ไปจนถึงผลกระทบขนาดใหญ่ เราจะใช้คำว่า Accident หรือ อุบัติเหตุ ในการระบุเหตุการณ์นั้น ๆ นั่นเอง 

ตัวอย่าง Accident 

• ผู้ปฏิบัติงานลืมล็อคประตูโรงงาน จนทำให้โดนขโมย
• ผู้ปฏิบัติงานลืมปิดหลอดไฟหลังจากไม่ใช้แล้ว จนทำให้เกิดไฟฟ้าลัดวงจร
• ผู้ปฏิบัติงานลืมสับคัทเอาท์ก่อนซ่อมแซมเครื่องใช้ไฟฟ้า จนทำให้เกิดไฟช็อตระหว่างการซ่อม
• ผู้ปฏิบัติงานจอดรถในบริเวณไซต์ก่อสร้าง ทำให้มีสิ่งของหล่นลงมาทับรถ

โดย Accident นั้นเป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจาก Incident เมื่อ Incident ไม่ได้รับการแก้ไขอย่างถูกวิธี หรือไม่ได้รับการปรับปรุงให้เป็น 0 โอกาสที่ Incident จะกลายเป็น Accident ก็มีค่อนข้างสูง โดยหลาย ๆ ครั้งที่ Incident เมื่อเกิดขึ้นแล้ว “เกือบ” เกิดผลกระทบ โดยเราจะเรียกว่า Near miss 

เหตุการณ์เกือบเกิดอุบัติเหตุ Near miss คืออะไร ? 

เหตุการณ์เกือบเกิดอุบัติเหตุ Near miss เป็นคำอธิบายสำหรับเหตุการณ์ที่เมื่อเกิดขึ้นแล้ว เกือบจะส่งผลกระทบ โดยจะใช้ในการระบุเหตุการณ์ Incident ที่เกิดขึ้นแล้วเกือบจะมีผลกระทบ หรือคาดว่าจะมีผลกระทบเกิดขึ้นแน่ ๆ ในอนาคต ดังนั้นหากวิเคราะห์แล้วว่า Incident ไหนที่เข้าข่าย Near miss ควรรีบหาทางแก้ไข หรือมองหาวิธีการในการปรับปรุงโดยด่วน เพื่อไม่ให้กลายเป็น Accident หรืออุบัติเหตุในอนาคตนั่นเอง 

วิธีการแก้ไข Incident เพื่อป้องกัน Accident 

1. ออกแบบเครื่องจักร อุปกรณ์ทำงาน พื้นที่ทำงาน ให้เกิดความปลอดภัยตามหลักวิศวกรรม
2. มองหาสาเหตุของปัญหา สาเหตุที่ทำให้เกิด Incident 
3. ช่วยกันวิเคราะห์วิธีการยับยั้ง และป้องกันไม่ให้เกิด Incident นั้นๆ อีก 
4. ออกมาตรการควบคุมภายในพื้นที่ปฏิบัติงานเพื่อป้องกัน Incident 
5. กำชับผู้ปฏิบัติงานให้เข้าใจมาตรการควบคุม
6. หากเกิด Accident แล้ว ให้มองหาวิธีการบำรุงรักษา หรือแก้ไขผลกระทบที่เกิดขึ้นจาก Accident
7. สวมใส่ PPE ตลอดการปฏิบัติงาน

Incident และ Accident หลาย ๆ ครั้งเป็นเหตุการณ์เดียวกัน ต่างกันตรงที่ไม่ได้มีผลกระทบเกิดขึ้น แต่แน่นอนว่าหากเกิดขึ้นบ่อยครั้ง จะเกิดผลกระทบขึ้นอย่างแน่นอน ดังนั้นควรแก้ไขและป้องกันไม่ให้เกิด Incident อีก